Odznaka Turystyki Pieszej (zwana w skrócie OTP) jest odznaką ustanowioną i nadawaną przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (PTTK) w celu zachęcania społeczeństwa do uprawiania turystyki pieszej nizinnej, poznawania kraju ojczystego, jego przeszłości, współczesnego dorobku, kultury, piękna krajobrazu i przyrody.
OTP można zdobywać jedynie na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
OTP przyznaje Komisja Turystyki Pieszej Zarządu Głównego PTTK (KTP) bezpośrednio bądź za pośrednictwem Oddziałowych (międzyoddziałowych, regionalnych) Komisji Turystyki Pieszej PTTK (OKTP). Wskazane jest, aby przyznane odznaki były wręczane w sposób uroczysty podczas zlotów, rajdów bądź innych spotkań turystycznych.
O OTP może ubiegać się każdy, kto ukończył 8 lat i spełnił warunki przewidziane niniejszym regulaminem. Wyjątek stanowi odznaka "Siedmiomilowe Buty".
OTP jest ustanowiona w sześciu kategoriach i może być zdobywana tylko w kolejności wymienionych kategorii i stopni:
"Siedmiomilowe Buty" w stopniach: srebrnym i złotym (dotyczy wyłącznie osób w wieku poniżej 10 lat),
popularna OTP (bez stopni),
mała OTP w stopniach: brązowym, srebrnym i złotym,
duża OTP w stopniach: srebrnym i złotym,
odznaka "Za Wytrwałość w Turystyce Pieszej"
OTP "Dla Najwytrwalszych".
Osoby rozpoczynające zdobywanie OTP w wieku powyżej 10 lat pomijają zdobywanie "Siedmiomilowych Butów".
Na OTP zalicza się wycieczki piesze (1 km = 1 punkt) odbywane na terenach nizinnych i wymienionych terenach wyżynnych kraju: Góry Świętokrzyskie, Masyw Ślęży, Pogórze Karpackie i Sudeckie, Góry Stołowe, Opawskie i Kaczawskie oraz na terenach kotlin: Jeleniogórskiej, Kłodzkiej, Żywieckiej, Nowotarskiej i Sądeckiej.
Powtórzenie trasy lub jej odcinka (przejście tym samym fragmentem szlaku lub dokładnie tą samą drogą), niezależnie od kierunku, nie jest zaliczane przy ubieganiu się o ten sam stopień OTP.
Na OTP zalicza się również punkty za zwiedzanie miejscowości według punktacji podanej w załączniku nr 1. Przodownik Turystyki Pieszej w czasie weryfikacji może obniżyć liczbę punktów za zwiedzanie w zależności od stwierdzonego stopnia poznania miejscowości.
Za zwiedzanie miejscowości umieszczonych w wykazie zalicza się ustaloną liczbę punktów pod warunkiem wpisania do Książeczki Wycieczek Pieszych obiektów zwiedzanych w danej miejscowości. Wymagane jest zwiedzenie przynajmniej najważniejszych obiektów. Zwiedzenie tej samej miejscowości może być zaliczone tylko raz, niezależnie od stopnia OTP. Nie zalicza się punktów za zwiedzanie miejsca zamieszkania.
Wycieczki dwudniowe i dłuższe można dzielić, ale tylko odcinkami dziennymi, w celu zaliczenia ich na dwa stopnie odznaki. Wymagane jest jednak podanie długości tras dziennych.
Wycieczki wielodniowe powinny mieć zachowaną ciągłość wędrowania.
W jednym roku kalendarzowym można zdobyć tylko jeden stopień odznaki. Wyjątek stanowi zdobycie popularnej oraz małej brązowej OTP. Za "zdobycie odznaki" przyjmuje się spełnienie warunków jej zdobycia niezależnie od daty weryfikacji.
Podstawą przyznania odznaki "Siedmiomilowe Buty, popularnej i małych OTP oraz zaliczenia norm na odznaki "Za Wytrwałość w Turystyce Pieszej" i OTP "Dla Najwytrwalszych" jest Książeczka Wycieczek Pieszych według wzoru ustalonego przez KTP. (Patrz załącznik nr 3).
Trasa wycieczki (rajdu) powinna być szczegółowo wpisana do Książeczki Wycieczek Pieszych z podziałem na odcinki dzienne i poświadczona przez:
Przodownika Turystyki Pieszej PTTK (jeśli był obecny na wycieczce; jeśli nie - tylko wtedy, gdy ma uprawnienia na dane województwo),
prowadzącego wycieczkę przewodnika turystycznego, przodownika bądź instruktora dowolnej dyscypliny turystyki kwalifikowanej, nauczyciela lub instruktora harcerskiego,
kierownika wycieczki organizowanej przez jednostkę PTTK, organizację młodzieżową, zakład pracy, szkołę lub inną instytucję.
Poświadczenia przez osoby wymienione w punktach b i c należy potwierdzić pieczątką instytucji organizującej wycieczkę.Poświadczenie pisemne wydane przez organizatora imprezy należy wkleić do Książeczki Wycieczek Pieszych - nie zwalnia to od szczegółowego wpisania trasy z podziałem na odcinki dzienne.
Wycieczki indywidualne powinny być również poświadczone na szlaku przez Przodownika Turystyki Pieszej bądź innych członków kadry PTTK lub w ogniwach i obiektach PTTK. Honorowane są również poświadczenia urzędów, instytucji, zakładów państwowych, prywatnych i spółdzielczych, urzędów pocztowych, stacji kolejowych, posterunków policji, domów wczasowych itp. Obowiązuje wpisanie daty przejścia. Przy zdobywaniu "Siedmiomilowych Butów" wystarczające jest poświadczenie rodziców bądź opiekunów.
Poświadczenia, o których mowa w punkcie 12. i 13., mogą być zastąpione szczegółowym opisem trasy wycieczki dołączonym do Książeczki Wycieczek Pieszych i potwierdzonym przez Przodownika Turystyki Pieszej, posiadającego uprawnienia na dany teren.
Jako górną granicę zdobytych jednego dnia punktów przyjmuje się:
dla dzieci i młodzieży do lat 15 - 20 punktów,
dla pozostałych - 30 punktów.
Przodownicy Turystyki Pieszej są zwolnieni z obowiązku uzyskiwania potwierdzeń i opisów, o których mowa w punktach 12., 13., 14 i 40.
II. WERYFIKACJA OTP
"Siedmiomilowe Buty", popularną oraz małe OTP przyznają Terenowe Referaty Weryfikacyjne OTP (TRW OTP) przy OKTP, kołach, klubach i innych jednostkach organizacyjnych PTTK.
TRW OTP zostają powołane pisemną decyzją KTP, na wniosek jednostki organizacyjnej PTTK lub własny KTP.
W skład TRW OTP wchodzą Przodownicy Turystyki Pieszej różnych stopni; w zależności od zakresu ich uprawnień, KTP nadaje referatowi upoważnienie do przyznawania odznak różnych stopni.
TRW OTP chcący uzyskać uprawnienia przyznawania małej OTP w stopniu złotym, musi mieć w swoim składzie co najmniej jednego Przodownika Turystyki Pieszej mającego uprawnienia na całą Polskę.
Przy weryfikacji kolejnych stopni odznaki należy przedłożyć Książeczkę Wycieczek Pieszych z ostatnią przyznaną OTP.
W przypadku wątpliwości związanych z przedłożoną dokumentacją Przodownik Turystyki Pieszej lub TRW OTP może poddać ubiegającego się o odznakę sprawdzianowi, celem stwierdzenia, czy rzeczywiście przebył podaną trasę.
W razie odmowy przyznania OTP należy to odnotować w Książeczce Wycieczek Pieszych z podaniem przyczyn.
III. "SIEDMIOMILOWE BUTY"
W celu zachęcenia najmłodszych do uprawiania wędrówek pieszych i poznawania kraju, a przede wszystkim okolicy miejsca zamieszkania, KTP ustanowiła odznakę "Siedmiomilowe Buty".
Punkty na "Siedmiomilowe Buty" zdobywa się wyłącznie za przejścia piesze.
Odznakę mogą zdobywać dzieci w wieku do 10 lat włącznie.
Odznaka jest ustanowiona w dwóch stopniach, które należy zdobywać kolejno i tylko jeden stopień w roku kalendarzowym:
I stopień (Srebrne Buty) - za zdobycie 30 punktów, z tym że dzienna wędrówka nie może przekraczać 8 km,
II stopień (Złote Buty) - dla posiadaczy odznaki I stopnia za zdobycie 50 punktów, z tym że dzienna wędrówka nie może przekraczać 12 km.
Odznakę można zdobywać pod opieką dorosłych na wycieczkach rodzinnych, szkolnych, harcerskich itp.
Przebieg tras oraz liczba przebytych kilometrów powinny być wpisane w Książeczce Wycieczek Pieszych i poświadczone według zasad wynikających z punktów 12. i 13.
IV. POPULARNA OTP
Popularną OTP można zdobywać po ukończeniu 8 lat. Przyznaje się ją za uzyskanie w dowolnym czasie 60 punktów podczas wycieczek pieszych, w tym za zwiedzanie miejscowości i miejsc z załącznika nr 1 - najwyżej 15 punktów.
Popularna OTP nie musi być poprzedzona odznaką "Siedmiomilowe Buty", poprzedza natomiast małe OTP.
V. MAŁA OTP
Ubiegający się o małą OTP powinien udokumentować zdobycie określonej liczby punktów w dowolnym czasie:
Stopień odznaki
Ogółem punktów
Punkty za zwiedzanie - najwyżej do
brązowy
100
20
srebrny
250
50
złoty
500
100
Małą OTP w stopniu srebrnym należy zdobywać co najmniej na terenie dwóch województw. W każdym z nich należy uzyskać co najmniej 50 punktów, w tym co najmniej 40 punktów za przejścia piesze. Obowiązuje odbycie jednej wycieczki trzydniowej.
Małą OTP w stopniu złotym należy zdobywać co najmniej na terenie trzech województw. W każdym z nich należy uzyskać co najmniej 50 punktów, w tym co najmniej 40 punktów za przejścia piesze. Obowiązuje odbycie jednej wycieczki pięciodniowej lub dwóch trzydniowych.
VI. DUŻA OTP
Duże OTP zdobywa się poprzez opracowanie i przebycie szlaków o określonej długości, z zachowaniem ciągłości wędrowania. Ich trasy mogą przebiegać w części lub w całości szlakami znakowanymi. Każdy ze szlaków na duże OTP musi przebiegać przez inne województwo.
Każdy ze stopni dużej OTP można zdobywać w dowolnym czasie.
Ubiegający się o dużą OTP w stopniu srebrnym musi posiadać małą OTP w stopniu złotym oraz przebyć dwa szlaki o długości co najmniej 150 km każdy, opracowane przez ubiegającego się i zaopiniowane przez Przodownika Turystyki Pieszej, posiadającego uprawnienia na dany teren. Każdy ze szlaków powinien być przebyty w czasie jednej nieprzerwanej wędrówki. Duża OTP w stopniu srebrnym może być zdobywana również na trasach Ogólnopolskiego Wysokokwalifikowanego Rajdu Pieszego ? w tym przypadku nie obowiązuje opiniowanie szlaku przez Przodownika Turystyki Pieszej. Obowiązuje jednak wykonanie opisu przebytych tras.
Ubiegający się o dużą OTP w stopniu złotym musi posiadać dużą OTP w stopniu srebrnym i przebyć opracowane przez siebie dwa szlaki o długości co najmniej 200 km każdy, zaopiniowane przez Przodownika Turystyki Pieszej posiadającego uprawnienia na dany teren. Każdy ze szlaków powinien być przebyty w jednej nieprzerwanej wędrówce.
W ciągu jednego roku można zdobyć (spełnić warunki) tylko jedną dużą OTP.
Duże OTP przyznaje tylko Główny Referat Weryfikacyjny OTP (GRW OTP) działający przy KTP. Ubiegający się o przyznanie odznaki przesyła do KTP (adres: 00-075 Warszawa, ul. Senatorska 11) wypełniony formularz wniosku o przyznanie dużej OTP (wzór - załącznik nr 2) z załączeniem:
przy zdobywaniu dużej OTP w stopniu srebrnym - Książeczki Wycieczek Pieszych, w której była przyznana mała złota OTP, a przy zdobywaniu dużej OTP w stopniu złotym - numeru legitymacji stwierdzającej przyznanie dużej OTP w stopniu srebrnym.
opisów przebytych szlaków z podaniem liczby kilometrów, zwiedzanych obszarów i miejscowości, a szczególnie informacji nie uwzględnionych w przewodnikach po danym terenie itp. Pożądane jest ilustrowanie opisów zdjęciami lub szkicami. "Opis" należy rozumieć jako kronikę marszu - materiał krajoznawczy mający dokumentować zdobytą wiedzę krajoznawczą ubiegającego się o odznakę. Może być wykonany w dowolnej formie: opisu słownego, kroniki, fotokroniki, nagrania audio lub wideo, prezentacji multimedialnej itd.
do wniosku należy dołączyć znaczki na przesyłkę zwrotną.
Opisy szlaków przed złożeniem w GRW OTP muszą być zaopiniowane przez Przodownika Turystyki Pieszej posiadającego uprawnienia na dany teren. Przodownicy TP ubiegający się o OTP są zwolnieni z tego wymogu.
Punkty za zwiedzanie miejscowości nie są zaliczane przy zdobywaniu dużych OTP.
VII. ODZNAKA "ZA WYTRWAŁOŚĆ W TURYSTYCE PIESZEJ"
Odznakę "Za Wytrwałość w Turystyce Pieszej" mogą zdobywać posiadacze dużych OTP bądź małej OTP w stopniu złotym.
Odznakę zdobywa się przez wielokrotne powtórzenie normy przewidzianej dla małej OTP w stopniu brązowym.
W ciągu roku kalendarzowego (tj. od 1 stycznia do 31 grudnia) można zaliczyć wykonanie tylko jednej normy. Normę można zdobywać w dowolnym czasie. Następnych wycieczek odbytych w danym roku kalendarzowym nie można zaliczyć na poczet normy dla następnego roku. Pierwszą normę zdobywa się w roku następnym po zdobyciu OTP w stopniu upoważniającym do ubiegania się o odznakę "Za Wytrwałość w Turystyce Pieszej".
Przy zdobywaniu I stopnia odznaki (zielonej) posiadacz dużej OTP w stopniu złotym zdobywa odznakę za potwierdzone wykonanie pięciu norm, posiadacz dużej OTP w stopniu srebrnym - za wykonanie 7 norm, a posiadacz małej OTP w stopniu złotym - za wykonanie 9 norm. Zaliczenie pierwszej normy zobowiązuje do uzyskania odpowiedniej liczby norm, niezależnie od późniejszego zdobycia wyższych stopni odznaki.
Przy zdobywaniu kolejnych stopni odznaki (granatowej i czerwonej) obowiązuje już każdego zdobywającego odznakę wykonanie tylko pięciu norm dla każdego jej stopnia, niezależnie od jakiej OTP zaczął zdobywanie I stopnia (zielonego).
Normy na odznakę można zdobywać równocześnie z przebyciem szlaków przewidzianych na dużą OTP. W tym przypadku norma na odznakę musi być uzyskana w innych województwach, niż przebiegał szlak na dużą OTP.
Dokumentację odbytych wycieczek na odznakę należy prowadzić w Książeczce Wycieczek Pieszych.
Po uzyskaniu każdorazowej normy, Książeczkę Wycieczek Pieszych poświadczoną przez Przodownika Turystyki Pieszej posiadającego uprawnienia na dane województwo, należy złożyć celem zweryfikowania w najbliższym TRW.
Po uzyskaniu ostatniej normy (piątej, siódmej lub dziewiątej) całość dokumentacji wraz ze znaczkami na przesyłkę zwrotną należy przesłać listem poleconym do KTP, celem przyznania odznaki.
W przypadku zdobywania odznaki przez posiadacza małej OTP w stopniu złotym (9 norm) oprócz Książeczek Wycieczek Pieszych zawierających zweryfikowane normy należy nadesłać Książeczkę Wycieczek Pieszych, w której zweryfikowano małą OTP w stopniu złotym.
W przypadku zdobywania odznaki przez posiadacza dużej OTP w stopniu srebrnym (7 norm) lub dużej OTP w stopniu złotym (5 norm) należy dodatkowo podać numer legitymacji, stwierdzającej przyznanie dużej OTP.
Dla zdobywania odznaki nie jest wymagana kalendarzowa ciągłość uzyskiwania norm; przerwa roczna lub dłuższa nie przekreśla uprzednio zdobytych i zweryfikowanych norm.
Odznaka jest wykonana w trzech kolorach: pierwszy stopień - w otoku ciemnozielonym, drugi - w otoku granatowym, trzeci - w otoku czerwonym.
VIII. OTP DLA "NAJWYTRWALSZYCH"
Odznakę "Dla Najwytrwalszych" mogą zdobywać tylko posiadacze najwyższego, III stopnia odznaki "Za Wytrwałość w Turystyce Pieszej". Odznaka ta stanowi kontynuację systemu odznak pieszych PTTK.
Odznakę zdobywa się przez pięciokrotne powtórzenie normy przewidzianej dla małej OTP w stopniu brązowym (bez punktów za zwiedzanie miast).
Odznaka "Dla Najwytrwalszych" posiada trzy stopnie, obowiązuje kolejność ich zdobywania. Dla uzyskania każdego ze stopni konieczne jest uzyskanie zaliczenia pięciu norm rocznych.
Prawo zaliczania norm rocznych mają wszystkie TRW OTP.
Po uzyskaniu ostatniej (piątej) normy, ostatnią Książeczkę Wycieczek Pieszych wraz z numerem legitymacji stwierdzającej przyznanie odznaki "Za Wytrwałość w Turystyce Pieszej" III stopnia należy przesłać wraz ze znaczkami na przesyłkę zwrotną do Klubu Przodowników Turystyki Pieszej im. Anieli Michalskiej za pośrednictwem KTP na adres: 00-075 Warszawa, ul. Senatorska 11. Po dokonaniu weryfikacji nadesłana dokumentacja wraz z odznaką (o ile została uiszczona opłata za odznakę) odesłana zostanie na wskazany adres.
Odznaka "Dla Najwytrwalszych" jest wykonana w trzech kolorach metalu: I stopień - brązowy, II stopień - srebrny i III stopień złoty.
Ostateczna interpretacja regulaminu OTP "Dla Najwytrwalszych" należy do Klubu Przodowników Turystyki Pieszej im. Anieli Michalskiej i KTP.
IX. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Przy załatwianiu przyznawania OTP drogą korespondencyjną należy dołączyć znaczki pocztowe o wartości opłaty pocztowej jak przy nadaniu.
Interpretacja niniejszego regulaminu należy do Komisji Turystyki Pieszej ZG PTTK.
Regulamin niniejszy został opracowany przez Komisję Turystyki Pieszej ZG PTTK i zatwierdzony przez Zarząd Główny PTTK w dniu w dniu 27 czerwca 2009 roku uchwałą nr 423/XVI/2009. Obowiązuje od dnia zatwierdzenia.
Tracą moc wszystkie poprzednie wersje regulaminu Odznak Turystyki Pieszej.
Komisja Turystyki Pieszej ZG PTTK
ZAŁĄCZNIK NR 1 DO REGULAMINU OTP WYKAZ MIEJSC I MIEJSCOWOŚCI
PUNKTOWANYCH NA OTP
I. WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE
20 punktów - Wrocław
15 punktów - Bystrzyca Kłodzka, Jelenia Góra, Kłodzko, Legnica, Świdnica
5 punktów - Drzonów, Lubniewice, Lubsko, Międzyrzecz, Nowa Sól, Ochla, Ośno Lubuskie, Strzelce Krajeńskie, Sulechów, Szprotawa, Świebodzin, Wschowa
V. WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE
20 punktów -
15 punktów - Łowicz, Łódź, Piotrków Trybunalski
10 punktów - Łęczyca, Opoczno, Sieradz, Skierniewice, Sulejów-Podklasztorze, Wieluń
5 punktów - Arkadia, Brzeziny, Drzewica, Łask, Nieborów, Oporów, Pabianice, Poddębice, Rawa Mazowiecka, Tomaszów Mazowiecki, Tum koło Łęczycy, Uniejów, Warta, Witów, Zgierz, Złoczew
VI. WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE
20 punktów - Kraków
15 punktów - Biecz, Tarnów
10 punktów - Nowy Sącz, Ojców - Pieskowa Skała, Olkusz, Oświęcim, Stary Sącz, Wieliczka
5 punktów - Alwernia, Bochnia, Chrzanów, Czorsztyn, Dobczyce, Gorlice, Igołomia, Kalwaria Zebrzydowska, Kęty, Krościenko, Krynica, Krzeszowice, Lanckorona, Miechów, Mogilany, Niedzica, Niepołomice, Nowy Targ, Nowy Wiśnicz, Rabka, Sucha Beskidzka, Wadowice, Zakopane, Zubrzyca Górna
VII. WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE
20 punktów - Warszawa
15 punktów - Płock, Pułtusk, Siedlce
10 punktów - Ciechanów, Ostrołęka, Radom, Szydłowiec
5 punktów - Czerwińsk, Gostynin, Góra Kalwaria - Czersk, Granica koło Kampinosu, Iłża, Kozienice, Liw, Mińsk Mazowiecki, Mława, Modlin, Myszyniec, Nowe Miasto nad Pilicą, Nowy Dwór Mazowiecki, Opinogóra, Otwock, Pruszków, Przasnysz, Przysucha, Radziejowice, Sierpc, Sochaczew, Warka, Węgrów, Zwoleń, Żelazowa Wola, Żyrardów
VIII. WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE
20 punktów -
15 punktów - Brzeg, Nysa, Opole, Paczków
10 punktów - Byczyna, Głogówek, Góra Św. Anny, Namysłów, Otmuchów