"Poznajemy Kraków i okolice"
Z biegiem Wisły
11 maja 2014 r.
Bulwary Wiślane – zabytkowe budowle hydrotechniczne o funkcji przeciwpowodziowej w Krakowie wzdłuż rzeki Wisły, pierwotnie przewidywane również do funkcji pomocniczych nabrzeży portowych. Składają się głównie z murów oporowych (górnego, wysokiego oraz dolnego ujmującego koryto rzeki, tworzącego nabrzeże przeładunkowe). W linii górnych murów znajdują się murowane schody terenowe dla pieszych oraz brukowane pochylnie do komunikacji kołowej; bocznice kolejowe na poziomie dolnym nie zachowały się. Zespół XIX-XX-wiecznych bulwarów oraz wałów w granicach administracyjnych Krakowa pełni skutecznie kluczową dla bytu miasta funkcję zabezpieczenia przed powodzią, co wykazały doświadczenia wielkich powodzi m.in. w 1970, 1994 i 2010 roku.
Bulwary wraz z przyległymi fragmentami wałów Wisły, a także Rudawy, wtórnie uzyskały funkcję i status obszarów parkowych, stanowiąc obecnie popularne miejsce rekreacyjno-wypoczynkowe zarówno dla krakowian, jak i przyjeżdżających turystów. Znajdują się tu liczne alejki spacerowe, a wzdłuż biegną drogi rowerowe.
Źródło: wikipedia.org
Spacer na trasie:
- Salwator
- Klasztor Norbertanek
- Plac na Groblach
- Zakole Wisły
- Bulwary
- Kładka Bernatka
- Stopień wodny w Dąbiu
Z biegiem Wisły
W obrębie Krakowa przez Wisłę przerzucono 11 mostów drogowych, 2 rowerowo - piesze (kładki) oraz 3 mosty kolejowe. Łączą one dzielnice południowe miasta z północnymi.
Wisła przedziela Kraków na 2 zbliżone rozmiarami części. Na obszarze miasta znajdują się też liczne mosty na mniejszych rzekach stanowiących dopływy Wisły, w tym na Rudawie, Wildze i Białusze.
Jedynym oficjalnie nazwanym mostem nieleżącym nad Wisłą jest most Retmański (na Wildze).
I właśnie tym mostom poświęcony był nasz kolejny „Spacer po Krakowie” pt. „Z biegiem Wisły”, który rozpoczęliśmy na Salwatorze, przy klasztorze Norbertanek, a zakończyliśmy przy moście na stopniu wodnym Dąbie.
Oto ich „sylwetki”:
Most Dębnicki – łączy Stare Miasto i Zwierzyniec (Aleja Trzech Wieszczów) z Dębnikami (ul. Marii Konopnickiej). Stanowi on fragment II Obwodnicy Krakowa. Z mostu rozpościera się piękny widok na tzw. Zakole Wisły i Wzgórze Wawelskie. Most został wysadzony w styczniu 1945 przez wycofujące się wojska niemieckie. Odbudowano go w dzisiejszym kształcie w 1951 roku.
Wśród krakowskich mostów wyróżnia go najniższy prześwit między lustrem wody a spodem konstrukcji, co czyni go najbardziej zagrożonym przez powodzie i zatory lodowe obiektem tego typu w obrębie miasta. Podczas powodzi w 2010 roku poziom wody w Wiśle był tak wysoki, że prześwit pomiędzy lustrem wody a przęsłami zniknął.
Most Grunwaldzki – również łączy Stare Miasto (ul. Józefa Dietla) z Dębnikami (Rondo Grunwaldzkie). Most leży na szlaku Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca. Z mostu rozciąga się widok na Wzgórze Wawelskie i Kościół na Skałce. Zbudowany w latach 1068-72, jest drugim mostem w Krakowie (po moście Dębnickim) pod względem zagrożenia falą powodziową, z tych samych powodów. Niski prześwit pomiędzy wodą a spodem konstrukcji mostu.
Most im. Marszałka Józefa Piłsudskiego – tzw. Drugi Most, potocznie zwany Żółwiem lub Żółwim mostem.Jest to najstarszy kompletny most drogowy w Krakowie, który stoi do dzisiaj. Łączy Kazimierz (ul. Krakowska) z Podgórzem (ul. Legionów Piłsudskiego). Most został wysadzony w 1945 roku, w wyniku czego jego południowe przęsło po stronie Podgórza znalazło się w wodzie. Odbudowano go w 1948 nadając mu imię Tadeusza Kościuszki. W 1990 roku oficjalnie przywrócono mu pierwotną nazwę.
Most jest jedynym z obiektów na terenie Krakowskiego Szlaku Techniki, utworzonego 06.04.2006 roku.
Kładka Ojca Bernatka – kładka pieszo – rowerowa łącząca Kazimierz z Podgórze, zbudowana w miejsce dawnego mostu Podgórskiego. Decyzją rady miasta została nazwana imieniem o. Laetusa Bernatka, zakonnika, który na przełomie XIX i XX wieku doprowadził do wybudowania budynków szpitala Bonifratów w Krakowie. Powstanie kładki przywróciło znaczenie dawnego traktu między placem Wolnica a Rynkiem Podgórskim wiodącego ulicami Mostową i K. Brodzińskiego.
Kładka początkowo budowana była na brzegu Wisły, na Bulwarze Kurlandzkim wzdłuż rzeki i 19.06.2010 przerzucona została na drugi brzeg. Oddana do użytku 30.09.2010 roku.
Kładka stała się miejscem zakochanych. Na barierze mostu zapięte jest setki kłódek. Kluczyki wrzucane są do Wisły na znak, że ich uczucie pozostaje nierozerwalne do końca życia. Kładka stała się więc Mostem Miłości, jakich wiele jest na świecie. Niegdyś w tej okolicy stał most Karola.
Stopień Wodny Dąbie
Most Powstańców Śląskich – tzw. Trzeci Most, dawniej most Krakusa, łączy Śródmieście (ul. Starowiślna) z Podgórzem (ul, Na Zjeździe). Dzisiejszy most nie jest pierwszym mostem jaki stał w tym miejscu. W latach 1903-13 wybudowano tu most Krakusa, łączący główna wtedy trasę na południe Krakowa ul. Starowiślną z trasą Wielicką.
Na moście 04.07.1915 roku miało miejsce uroczyste połączenie Krakowa z Podgórzem, w którym wziął udział prezydent Krakowa Juliusz Leo i ostatni burmistrz Podgórza Franciszek Maryewski. Tak jak inne krakowski mosty wysadzony został przez Niemców w 1945 i jeszcze tego samego roku rozpoczęła się jego odbudowa. Most podparty jest na dwóch filarach.
Most kolejowy na linii średnicowej w Krakowie nr 91 – łączącej stację Kraków Główny ze stacją Medyka. W 1945 wysadzony i w tym samym roku odbudowany. Most ma 6 przęseł.
Most Kotlarski (II Obwodnica Krakowa) – wybudowany w 2001 roku łączy Grzegórzki z Zabłociem ulicami Kotlarską i Podgórską. Jest najdłuższym w Polsce mostem łukowym, nie posiadającym filarów na rzece, 20. pod względem długości na świecie i drugim co do szerokości mostem na Wiśle.
Most kolejowy na Małej Obwodnicy Krakowa – łączący stację Kraków Mydlniki z posterunkiem Gaj (linia kolejowa nr 100). Jest to linia kolejowa towarowa, omijająca dworzec Kraków Główny. Most oddano do użytku w 1959 roku.
Most na Stopniu wodnym Dąbie – Stopień Wodny Dąbie na Wiśle zbudowano w latach 1957-61. Most nad stopniem wodnym zbudowano w 1966 roku. Stoi na 10 przęsłach i łączy krakowskie dzielnice Grzegórzki (ul. Ofiar Dąbia) i Podgórze (ul. Stoczniowców).
Stopień Wodny Dąbie jest jednym z elementów Kaskady Górnej Wisy – poprzedza go Stopień Wodny Kościuszko, a kolejnym jest Stopień Wodny Płaszów.
Stopień wodny nie tylko ułatwia żeglugę na Wiśle w centrum Krakowa, ale także hamuje procesy erozji dennej jakie zachodzą na tym odcinku od czasu jego uregulowania i znacznego skrócenia poprzez likwidację meandrów.
I tutaj nasz spacer się zakończył.
Oprowadzał nas jak zwykle świetny przewodnik Bogdan Müller.
Do zobaczenia na następnym spacerze w czerwcu, na który serdecznie zaprasza Komisja Turystyki Pieszej oraz
Helena Grzywacz
Relacja fotograficzna - Wróbel Teresa
Relacja fotograficzna - Helena Grzywacz
