"Szlak Orlich Gniazd"
09.10.2010 r.
| Kierownik wycieczki: | Władysław Rusek |
| Trasa przejazdu: | Nowa Huta - Olkusz - Ogrodzieniec - Kromotów - Żerkowice - Korczyce - Podlesice - Pradła - Pilica - Wolbrom - Skała - Nowa Huta. |
| Pogoda: | znakomita |
W dniu 9 października Koło PTTK przy Hutniczym Oddziale zorganizowało wyjazd pod hasłem "Szlakiem Orlich Gniazd". Wycieczkę opracował i prowadził kol: Władysław Rusek Przodownik Turystyki Pieszej, trasa wiodła przez urokliwy odcinek.
Osada Kromołów powstała przed 1193, założona przez rycerza Kromola, od którego nazwiska wywodzi się nazwa miejscowości. Pierwszymi właścicielami tych ziem byli Kromołowscy. Kromołów prawa miejskie uzyskał w XIV lub XV wieku, a utracił je w XIX wieku w ramach represji rosyjskich po klęsce powstania styczniowego. W latach 1973-1977 miejscowość była siedzibą gminy Kromołów. W 1975 wieś Kromołów została włączona do miasta Zawiercie jako jedna z jego dzielnic.
Istnieje założenie, że Kromołów początkowo był również osadą rycerską. Inna wersja mówi, że zakonnicy klasztoru Lubińskiego popłynęli w górę rzeki Warty, gdzie u jej źródeł osiedlił się Cromola. We wczesnym średniowieczu niektóre miejscowości określano miastami - do takich należał Kromołów.
Żerkowice. Dzielnica miasta Zawiercie o charakterze wiejskim, nie związana urbanistycznie z centrum miasta. Przez Żerkowice przechodzi czerwony szlak Orlich Gniazd i czerwony rowerowy Szlak Orlich Gniazd. 1220 - 1221 - biskup krakowski Iwo Odrowąż po osadzeniu kanoników w Mstowie nadał im wieś zwaną wówczas Zyrkowycze (później Jan Długosz nazywał ją Zirkowiczami) należącą do parafii kromołowskiej. Była to pierwsza wzmianka o Żerkowicach. przed 1286 - właścicielem wsi był komes Otto, wojewoda sandomierski. Wieś uległa częściowej konfiskacie, prawdopodobnie za niewierność wobec panującego księcia Leszka Czarnego, na rzecz władzy świeckiej. Pozostała reszta wsi została nadana przez tego księcia klasztorowi Klarysek w Skale.
Okiennik Wielki zwany też Dużym lub Skarżyckim - grupa skał wapiennych, położona około pół kilometra na wschód od Skarżyc, dzielnicy Zawiercia. Najbardziej rozpoznawalnym elementem grupy jest skała posiadająca "okno" - otwór skalny o wymiarach ok. 7 × 5 metrów.
Zamek Morsko. Zamek w Morsku nazywany Bąkowcem datowany jest na XIV wiek. Położenie i budowa bardziej kwalifikują go do strażnic obronnych. Ruiny zamku znajdują się na skalistym wzgórzu. W roku 1327 Władysław Łokietek oddał wieś Morsko kanonikom laterańskim w Mystowie. Na początku XVI wieku była własnością rodziny Włodków, którzy prawdopodobnie na przełomie XV i XVI wieku zbudowali zamek z kamienia. Następnie Morsko przejęli Zborowscy a po nich Brzescy i Giebułtowscy. W XVII wieku zamek został opuszczony. W latach 1929-33 architekt Witold Czeczott wzniósł nowy dom mieszkalny po stronie południowej wzgórza zamkowego.
Góra Zborów Góra Zborów - jedno z dwóch wzgórz leżących na terenie powstałego w wyniku wywłaszczenia rodziny Welonów rezerwatu przyrody nieożywionej Góra Zborów na terenach wsi Podlesice w rejonie Jury Krakowsko-Częstochowskiej.
Podlesice. Podlesice leżą na Jurajskim Rowerowym Szlaku Orlich Gniazd.
Piękna słoneczna pogoda, jesienny kolor liści i co jakiś czas wyłaniające się wapienne skały o przeróżnych kształtach. To były uroki tego dnia i wszyscy dzielnie przeszli ten 13 kilometrowy odcinek. Niestety na trasie też sporo połamanych drzew, zeszłoroczna aura nie oszczędzała też szlaku Orlich Gniazd. Dłuższy odpoczynek wyznaczono w Morsku.
Góra Zborów i Jaskinia Głęboka która zwiedziliśmy tworzą rezerwat przyrody. Do wewnątrz wchodzimy otworami położonymi w byłym kamieniołomie. Zaraz za prawym otworem (z resztką wbudowanej tu kraty) znajduje się rozległa, stromo opadająca w dół komora. Wzdłuż jej wschodniej ściany na stromiźnie wybudowano kamienne schodki prowadzące aż na dno. W przedłużeniu sali ku zachodowi odkryto pod koniec lat sześćdziesiątych ciasny i kręty korytarzyk zw. Esso, który doprowadza do niewielkiej komory. Jej dno zalega namulisko gliniaste i spore głazy. Sklepienie zaś pokrywają gęsto nacieki, najczęściej stalaktyty, o ciekawej i różnorodnej kolorystyce. Za otworem lewym - kilkunastometrowy korytarz doprowadza do otworów w leju po przeciwnej stronie wzgórza, rozkopanych przez szpatowców. Korytarz ten zatrącił mikroklimat typowy dla jaskiń, jest suchy i zakurzony na skutek silnego przeciągu, a dno w nim pokryte jest w większości suchymi liśćmi.
Ps. W imieniu Zarządu Koła i wszystkich uczestników dziękuję kol; Władkowi za piękne przygotowaną trasę wiedzę i umiejętność jej przekazania, jak również dziękuję wszystkim uczestnikom za udział.
Pozdrawiam i dziękuję Janina Pałka
Relacja fotograficzna - Krystyna Halo
