kontur (2 kB)

Twierdza Kraków V
Forty 45 Zielonki i Fort 45a Bibice

24.01.2015 r.

Prowadzący: Andrzej Skibiński

forty01 (160 kB)

Program:

forty02 (172 kB)

Monika

W dniu dzisiejszym nadal chodziliśmy po obszarze V Twierdzy Kraków. Autobusem podjechaliśmy pod cmentarz w Bibicach. Na terenie cmentarza są 3 stanowiska baterii dział B-45-1. Jedno stanowisko zostało zaadaptowane jako grobowiec księży, pozostałe dwa niszczeją, rozsadzane korzeniami drzew. Później poszliśmy pod Fort 45 Zielonki (Marszowiec) i tam, niestety nie zostaliśmy nawet wpuszczeni na dziedziniec, wyszedł pan ochroniarz, stwierdził, że jest to własność prywatna i po zwiedzaniu. Prosiliśmy, że chcemy tylko z zewnątrz popatrzeć, że niczego nie będziemy ruszać, pan był niestety niewzruszony :(

Podaję informacje z Internetu na temat tego fortu, może kiedyś tam jeszcze pójdziemy. Fort 45 Zielonki znajduje się na grzbiecie obłego, szerokiego wzgórza, ciągnącego się równoleżnikowo od Witkowic ku północy, między dolinami Bibiczanki i Prądnika (Sudołu); grzbietem tym biegnie dawna droga forteczna (ul. Dożynkowa); doprowadza ona do drogi rokadowej, łączącej obecnie Bibice z Zielonkami, a dawniej forty V sektora obronnego między sobą; Tabliczka z napisem ''Hotel Twierdza'' kieruje nas wygodną drogą wprost na dziedziniec, dawny plac broni (dawniej wejście tu nie było takie proste, trzeba było jeszcze pokonać potężną, żelazną bramę forteczną z judaszami przezierników - strzelnic minimalnych).

Fort Zielonki (Marszowiec) nie miał szyjowej flankującej bramę Fortu; rolę tę spełniał tu stalowy sponson ;jego imitacja zdobi odrestaurowaną, płaską ścianę czołową hotelu.
Inne, niepowtarzalne cechy Fortu 44, to tzw. dziana ściana: jest to obmurowana cegłą pionowa, zewnętrzna ściana fosy, wykonana w kształcie arkad , wzmacniających ścianę fosy, odpornych na bombardowanie i ostrzał artyleryjski; także na upływ czasu, bo go na murze prawie nie znać.

Widok z wału artyleryjskiego ku północy pozwala w pełni docenić znaczenie obronne Fortu; las, widoczny w odległości ok. 2 km, leżał już za granicą, na terenie zaboru rosyjskiego; tam w ukryciu, mogły koncentrować się wojska rosyjskie, przygotowujące się do ataku na Kraków.

Dość mocno zniesmaczeni udaliśmy się pod następny Fort Pancerny Pomocniczy Bibice 45a. Powstał w latach 1895 – 97, położony między Fortem 47a Węgrzce a Fortem 45 Zielonki bronił międzypola tych dwóch fortów, dodatkowo ryglował dolinę Bibiczanki. Drogi do fortu bronił murowany ostróg bramny. Załoga fortu liczyła 250 osób. Jesienią 1914 r., w ramach tzw. rewersów demolacyjnych, całą liczącą 120 domów wieś Bibice wraz z pomieszczeniami dworskimi sióstr norbertanek zburzono, mieszkańców przeniesiono do innych miejscowości; po wojnie wieś została odbudowana od podstaw.

Obeszliśmy cały fort, jest bardzo zniszczony, to co się dało zdemontować i wywieźć na złom, to już dawno zostało zrobione. Otwory okien i drzwi są zamurowane, z zostawionymi małymi otworami dla wentylacji, podobno wewnątrz jest bardzo głęboka studnia z wyśmienitą wodą. Poniżej wzgórza fortecznego, w bliskiej odległości od fortu stoją nowe domy. Teren fortu mógłby być parkiem, tylko trzeba by tam zrobić porządek, przede wszystkim usunąć drzewa rosnące na forcie, ich korzenie rozsadzą mury. Stoi tam taki smutny, opuszczony. Szkoda :(

To w zasadzie miał być koniec wycieczki, ale że było nam mało poszliśmy jeszcze w stronę Krakowa, w miejsca gdzie były kiedyś szańce piechoty. Teraz to tylko pagórki położone w na środku zaoranego pola, zarośnięte drzewami, krzewami. Widzieliśmy dwa takie miejsca IS 45-1 i pochodziliśmy po IS 45-2. Stamtąd podeszliśmy pod dawny Szpital Okulistyczny w Witkowicach, zza płotu widoczny jest tam schron amunicyjny. Idąc dalej poszliśmy zobaczyć relikty prochowni zbudowanej w 1885 r., zniszczonej przez eksplozję w 1927 r. Nic tam nie ma, tylko wały które otaczały to miejsce. Stamtąd było już blisko do Parku Kościuszki, i miejsca gdzie można wypić coś ciepłego i podzielić się wrażeniami z wycieczki. Pogoda choć niespecjalnie piękna, wcale nam nie przeszkadzała. W następnym, tygodniu idziemy dalej …

forty03 (185 kB)
Relacja fotograficzna
Powrot
copyright