kontur (2 kB)

G O R C E
(Kudłoń, Turbacz)
24.08.2013 r.

Linia Gorce

Wyruszamy z Koniny Halamy czarnym szlakiem. Na wprost widać wybitną kulminację Mostownicy, na lewo grzbiet Gębawy w kierunku Kiełbaśnej oraz podstawy masywu Kopy, a na prawo grzbiet Turbaczyka.

Konina (530 m) – wieś w dolinie potoku o tej samej nazwie, położona u podnóży Turbaczyka (1040 m). Żywy ośrodek górali Zagórzan kultywujących gwarę i chroniących zabytki drewnianego budownictwa, zwłaszcza w osiedlu Halamy. Potok Konina tworzy malowniczy przełom koło osiedli Młyny i Napory. W skalnym wąwozie znajduje się tzw. „Koński Banior”.
W Koninie za czasów Wodzickich na przełomie XVIII i XIX w. była duża wytwórnia potażu, produkująca także na eksport.

Potaż – produkowany z popiołu pochodzącego ze spalania drewna i węgla drzewnego, a także przez wypalanie skał o znacznym stężeniu soli potasu. Powszechnie stosowany był przy produkcji mydła, szkła, wyrobów ceramicznych, bielenia tkanin oraz jako nawóz.

Jaszczurka

Turbaczyk (1040 m) – wysoko wypiętrzony, zalesiony szczyt na południe od centrum Koniny. Na urozmaiconym terenie z urokliwymi polanami (Turbaczyk, Łąki), skupia się co najlepsze w przyrodzie i krajobrazach Gorczańskiego Parku Narodowego.

Idziemy lasem świerkowym, wśród którego widać starodrzew jodłowy. Rosną tu pomnikowe drzewa w wieku około 250 lat. Wychodzimy na polanę Cyrhla. Z lewej strony widać masyw Kudłonia, za zakrętem wyłania się ciemny grzbiet Jaworzyny Kamienieckiej, w dali widać Jasień i Mogielicę. Chwilę później wychodzimy na skraj rozległej polany podszczytowej – Kopy 1032 m. Z centralnej części polany wspaniała panorama Beskidu Wyspowego od Lubania Wielkiego przez Szczebel, Lubogoszcz, Śnieżnicę i Ćwilin oraz Mogielicę. Na prawo widać potężne stoki Kudłonia. Ciekawy widok jest też stąd na Jaworzynę Kamieniecką i bliski zalesiony Przysłopek. W głębi Kiczora i Hala Długa, na prawo od nich Czoło Turbacza i Mostownica.

Droga wiodła dalej przez las wśród coraz okazalszych głazów i bloków piaskowca – miejsce zwane Pod Figurki. Osiągamy polanę stokową Niżne Figurki, następnie Wyżne Figurki skąd widoki na Turbacz ze schroniskiem, Czoło Turbacza i Mostownicę. Dochodzimy do Polany Pustak (1175-1240 m) – stąd już tylko 15 minut na szczyt Kudłonia.

Kudłoń

Kudłoń (1276 m) – wyniosły masyw na północny-wschód od Turbacza, pomiędzy górna częścią doliny Kamienicy i wsią Lubomierz. Ważny węzeł szlaków turystycznych. Na stokach Kudłonia nieopodal Polany Jadamówka oraz na grzbietach bocznych występują liczne skałki piaskowca magurskiego, niektóre w postaci okazałych baszt (Skamieniały Baca). Na Kudłoniu w jedynym miejscu w Gorcach rośnie sztucznie tu wprowadzona kosodrzewina.

Z Kudłonia schodzimy na Przełęcz Borek 1009 m. Rejon Przełęczy Borek to jedno z najniższych miejsc w Gorcach, gdzie rośnie bór dolnoreglowy. Jest to dość głęboka przełęcz oddzielająca masyw Mostownicy od Kudłonia oraz dolinę Kamienicy od doliny potoku Konina. Nieznaczne przewyższenie przełęczy nad blisko płynącą Kamienicą powoduje groźbę kaptażu Kamienicy przez Koninę, a przez to wejścia Kamienicy do dorzecza Raby, a nie Dunajca.

Trawersując stoki Mostownicy wychodzimy na wielką Halę Turbacz i Czoło Turbacza.

Czoło Turbacza (1258 m) – północny wierzchołek Turbacza, na skraju rozległej Hali Turbacz. Wznosi się nad dolinami Olszowego Potoku i Koniny. Z Czoła widoki na otoczenie górnej części doliny Kamienicy, Beskid Wyspowy i częściowo Beskid Średni.
Niedługo potem dochodzimy do schroniska usytuowanego na Długiej Hali, później na szczyt Turbacza.

Długa Polana

Długa Hala (1170-1250 m) – rozległa polana grzbietowa pomiędzy kulminacjami Turbacza i Kiczory 1282 m. Z hali wyjątkowe walory widokowe zwłaszcza na Tatry. Część południowa Długiej Hali przylega do granicy ścisłego rezerwatu przyrody „Dolina Łopusznej” w obrębie Gorczańskiego Parku Narodowego.

Turbacz (1310 m) – najwyższa kulminacja Gorców jest wraz z sąsiednią Kiczorą centralnym rejonem rozległego rozrogu, w którym zbiega się aż trzynaście grzbietów opadających nad Nowy Targ, Klikuszową, Obidową wieś, Porębę Wielką, Koninę, Ochotnicę Górną, Harklową, Łopuszną oraz Waksmund. Turbacz jest największym i najważniejszym węzłem szlaków letnich i narciarskich w Gorcach. Z Hali Długiej nieopodal schroniska roztacza się wspaniała panorama Tatr i Podhala, którą w XIX w. tak opisywał Seweryn Goszczyński:

„Widok z Turbacza na wszystkie strony przecudny, który zajmuje i bogactwem rozmaitości. Nie miałem jeszcze w swym życiu podobnego widoku”.

Obecne schronisko położone na skraju Hali Długiej na wysokości 1270 m, oddano do użytku w roku 1958. Obok schroniska w 1980 roku otwarty został – jako czwarty po Markowych Szczawinach pod Babią Górą, Gabinecie K. Sosnowskiego w Domu Turysty PTTK w Krakowie, oraz Jaworzynie Krynickiej – Ośrodek Kultury Turystyki Górskiej PTTK, poświęcony ponad stuletnim dziejom schronisk górskich w Polsce, a szczególnie schronisk gorczańskich. Oddzielną ekspozycję poświęcono piewcy Gorców – Władysławowi Orkanowi.

Po odpoczynku i posiłku w schronisku,schodzimy szlakiem niebieskim do Koninek.

Koninki – przysiółek Poręby Wielkiej u południowych podnóży Starmachowskiego Gronia (767 m), poniżej zbiegu potoków Olszowego i Starej Huty. Potok Koninka i tutejsze osiedla były notowane już w 1254 roku. To właśnie tutaj Władysław Orkan umieścił akcję powieści „Komornicy”. Obecnie w Koninkach znajduje się duży Ośrodek Wypoczynku i Sportów Zimowych „Koninki” z ogólnodostępnym, całorocznym wyciągiem krzesełkowym na Tobołów (964 m).

Relację chcę zakończyć miłym akcentem. Brawa dla Gorczańskiego Parku Narodowego, którego dbałość o jakość szlaków i sposób udogodnień na trudnych, stromych zejściach zachęca do wędrowania po tym przepięknym regionie.

Źródło: Gorce Andrzej Matuszczyk

Helena Grzywacz

Linia Nasza Grupa

TRASA PIESZA:

Gorce

Konina - Kudłoń - Turbacz - Poręba Wielka-Koninki - 24.08.2013

Data
odbycia
wycieczki
Trasa wycieczki Nr grupy
górskiej
wg reg. GOT
Punktów
wg reg.
GOT
Czy
przodownik
był obecny
24.08.2013 Konina - Kudłoń (1276 m) BZ.05 13 Tak
24.08.2013 Kudłoń - Przełęcz Borek (1009 m) BZ.05 3 Tak
24.08.2013 Przełęcz Borek - Schronisko PTTK
na Turbaczu
BZ.05 7 Tak
24.08.2013 Schronisko PTTK na Turbaczu - Turbacz (1310 m) BZ.05 1 Tak
24.08.2013 Turbacz (1310 m) - Schronisko PTTK na Turbaczu BZ.05 1 Tak
24.08.2013 Schronisko PTTK na Turbaczu - Poręba Wielka-Koninki BZ.05 7 Tak
RAZEM 32

Linia
Relacja fotograficzna - Helenka Grzywacz
Relacja fotograficzna - Elżbieta Książek
Linia
kontur (2 kB)
copyright