Beskid Żywiecki - Pasmo Jałowieckie
29.09.2012 r.

Pasmo Jałowieckie - to pasmo górskie, które według regionalizacji Polski opracowanej przez Jerzego Kondrackiego stanowi część Pasma Przedbabiogórskiego i wraz z nim należy do Beskidu Makowskiego. Na mapach jednak i w przewodnikach turystycznych zaliczane jest do Beskidu Żywieckiego.

Nazwa Pasma Jałowieckiego pochodzi od jego najwyższego szczytu Jałowiec 1111 m. Pasmo to oddziela dolinę Skawicy od doliny Stryszawki i Koszarawy. Jego główny grzbiet zaczyna się na przełęczy Klekociny 982 m, oddzielającej Pasmo Jałowieckie od Grupy Mędralowej, skąd w północno-wschodnim kierunku biegnie poprzez szczyty: Czerniawę Suchą 1062 m, przełęcz Suchą 982 m, Jałowiec 1111 m, przełęcz Opaczne 879 m, Kolędówkę 884 m, przełęcz Kolędówki 809 m, Solniska 883 m, Kiczorę 905 m, przełęcz Przysłop 661 m, Magurkę 872 m i Ostrą Górę 565 m, do doliny Skawy i Grzechyni.

Od wielu z tych szczytów do doliny Stryszawki bądź Skawicy opadają boczne grzbiety. Północno-zachodni grzbiet Jałowca poprzez dość głęboką przełęcz Cichą 775 m, łączy Pasmo Jałowieckie z Pasmem Smolnisk.

Trasa piesza:

•   Koszarawa – Nad Bystrą – Hala Janoszkowa – Lachów Groń (Buciorysz) 1045 m – Czerniawa Sucha 1060 m - Przełęcz Sucha (Trzebuńska) – Hala Trzebuńska (Kubulkowa) – Jałowiec 1111 m
•   Jałowiec 1111 m - w kierunku Stryszawy do skrzyżowania ze szlakiem żółtym
•   do skrzyżowania szlaku niebieskiego ze szlakiem żółtym – – świerk ‾Siłosław※ (pomnik przyrody) – Stryszawa Górna Roztoki (wodospad)

Koszarawa (560-680 m) – duża wieś w górnym biegu rzeki Koszarawy u podnóży Lachów Gronia 1045 m, dawna osada wołoska zasiedlona w XVI wieku. Wykształcił się tu a także w pobliskich wsiach charakterystyczny styl zdobnictwa domów mieszkalnych. Zdobienia te obejmują m.in. szczyty ganków i deski facjat drewnianych domów. Koszarawa znana jest powszechnie z chałupniczego wyrobu zabawek oraz sprzętu gospodarstwa domowego, takich jak: ławeczki, stołki, sanki, kołyski, ruchome ptaszki, drewniane łyżki, wałki do ciasta, formy na masło, pałki do mięsa, tłuczki do ziemniaków, klamerki do bielizny.
Z zabytków – karczma z XIX wieku, murowany klasycystyczny kościół z 1839 roku.
W Koszarawie i pobliskim Przyborowie, rzeka Koszarawa rozdziela Beskid Żywiecki od Beskidu Makowskiego.

Lachów Groń – mało zwiedzany szczyt, a wyróżniający się rozległym widokiem ze szczytowej Hali Janoszkowej, połączony grzbietem z Czerniawą Suchą. Od strony południowej pod szczytem znajduje się źródło. Wśród ludności miejscowej słyszy się czasem nazwę Buciorysz.

Hala Trzebuńska – podszczytowa hala zwana też Kubulkową to wspaniały punkt widokowy na Pasmo Babiogórskie i Polic oraz na Beskid Mały i Źląski. Osobliwością Hali Trzebuńskiej są kępy kosodrzewiny oraz stanowisko szafranu spiskiego.

Jałowiec 1111 m – najwyższy szczyt pasma, znany z przepięknego widoku. Imponująco przedstawia się stąd w całej okazałości Babia Góra i jej oba grzbiety, pasmo Polic, Mędralowa, grupa Pilska, Lipowskiej i Romanki. Na zachód w dali Beskid Źląski z Baranią Górą, Skrzycznem i Klimczokiem oraz część Beskidu Małego.
Pod Jałowcem bierze swój początek rzeka Koszarawa oraz potoki Stryszawa i Wełczówka.

Stryszawa – wraz z okolicznymi wioskami była w przeszłości i pozostaje do dziś, jednym z największych w kraju ośrodków wyrobu drewnianych zabawek ludowych. We wsi znajduje się wybudowany w II połowie XIX wieku dla Zarządu Dóbr Leśnych murowany dworek.

Helena Grzywacz

Koszarawa - Jałowiec 1111 m - Stryszawa Roztoki - 29.09.2012

Relacja fotograficzna - Helenka Grzywacz
Relacja fotograficzna - Małgorzata Łyczak
Relacja fotograficzna - Piotr Korzeniak
Relacja fotograficzna - Elżbieta Książek