Beskid Wyspowy - Perć Borkowskiego
19 marca 2011 roku

•   Rabka Zaryte 470 m - Perć Borkowskiego 750 m - Rezerwat "Luboń Wielki" - Dziurawe Turnie - Luboń Wielki 1022 m
•   Luboń Wielki 1022 m - Biernatka - Rogowcówka - Pokrzywnik - Surówki (Krzysie) 898 m - Mały Luboń - Naprawa (parking)

U stóp Beskidu Wyspowego.

Beskid Wyspowy to grupa górska ograniczona na zachodzie doliną rzeki Raby, a na wschodzie - Dunajca. Jego północną granicę stanowi obniżenie Wiśniowej i dolina dolnego biegu rzeki Łososiny. Charakterystyczną cechą Beskidu Wyspowego jest występowanie odosobnionych szczytów z typowo podgórskiego, sfalowanego łagodnymi garbami krajobrazu. Szczyty te mają strome, czasem nawet bardzo spadziste stoki, wierzchowina jednak z reguły jest płaska. Poszczególne szczyty czy grupy górskie oddzielone są od siebie dolinami rzek i potoków.
W pogodny jesienny dzień można zaobserwować tu tak zwane morze mgieł i wystające z niego niczym wyspy górskie szczyty. Jest to spowodowane zjawiskiem inwersji termicznej.
Właśnie stąd wzięła się nazwa Beskid Wyspowy, którą wymyślił Kazimierz Sosnowski, wybitny nauczyciel w sądeckim gimnazjum. Najwyższym szczytem Beskidu jest Mogielica 1170 m, inne to: Luboń Wielki 1022 m, Szczebel 977 m, Lubogoszcz 968 m, Ćwilin 1072 m, Śnieżnica 1007 m. Wierzchołki gór są zalesione, a niższe partie stoków niemal w całości zajęte przez łąki i pola uprawne.

Rabka Zaryte 470 m - leży w dolinie Raby, u południowych podnóży Lubonia Wielkiego.

Legenda o powstaniu Zarytego:

„...Herszt zbójców Tomek śpi w górze nazwanej od jego nazwiska Luboniem. Niedaleko zaś drży Arelka, córka czarnoksiężnika Arwota, władcy Turbacza, zamieniona w osinę. Każdym listeczkiem szumi i tak nad uśpionym Tomkiem płacze:
gdzie konie biegnące zatrzymał mój Tomek, że wryły się w ziemię kopytem, tam żwawi pasterze co paśli owieczki nazwali to miejsce Zarytem. A górę lesistą, łagodną, szeroką, gdzie Tomek wprowadził cud-konie, ci sami pasterze co paśli owieczki nazwali to miejsce Luboniem. Zaś w smoka chrapliwe rab...rab...rab...wzdychanie, dodali: ka - szybkie pytanie. Tak powstała Rabka z leczniczymi źródłami, z górą Luboniem i wsią Zarytem...”

Perć Borkowskiego - jedyny w Beskidzie Wyspowym „skalny” szlak turystyczny, wiodący przez rezerwat przyrody „Luboń Wielki”.
Jest to pierwszy wyznakowany szlak turystyczny w Beskidzie Wyspowym z inicjatywy Stanisława Dunin - Borkowskiego. Miało to miejsce 6 lipca 1929 roku. Dla upamiętnienia twórcy szlaku nazwany jest on obecnie „Percią Borkowskiego”.
Istotnie trasa wspinaczkowa, przejście w pewnym momencie po ogromnym osuwisku fliszowym wymagające dużej uwagi dla zachowania bezpieczeństwa. Tym bardziej, że padał śnieg i było bardzo ślisko.

Ale było warto a trasa przepiękna!

Helena Grzywacz

Rabka Zaryte - Schronisko na Luboniu Wielkim - Luboń Mały (przystanek PKS)
13.03.2011

Relacja fotograficzna - Helena Grzywacz