kontur (2 kB)

"Zajrzyj do Huty przez Barbakan"
"Stara" - Nowa Huta
23 września 2012 r.

Linia Plakat

Nowa Huta - historyczna część obszaru Krakowa powstała w latach 1949-1990, zaprojektowana od podstaw. W latach 1949 do 1951 samodzielna jednostka osadnicza zlokalizowana na wschód od Krakowa, w założeniu mająca stać się socrealistycznym miastem. Od 1951 dzielnica administracyjna Krakowa. W 1990 w wyniku nowego podziału administracyjnego Krakowa z dzielnicy Nowa Huta wydzielonych zostało 5 dzielnic samorządowych: Dzielnica XIV Czyżyny, Dzielnica XV Mistrzejowice, Dzielnica XVI Bieńczyce, Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie i Dzielnica XVIII Nowa Huta.

Potoczna nazwa Stara Huta czy też Stara Nowa Huta odnosi się do najstarszego fragmentu Nowej Huty. Ów obszar, przypominający kształtem rozpostarty wachlarz, łatwo rozpoznawalny na zdjęciach satelitarnych Krakowa ujęty jest: od strony zachodniej ulicą Bieńczycką i Kocmyrzowską, od strony północnej i wschodniej ulicą Bulwarową, od strony wschodniej ulicą Klasztorną i od południa Łąkami Nowohuckimi i Aleją Jana Pawła II. Aktualnie obszar wchodzi w skład Dzielnicy XVIII Nowa Huta. Najbardziej znanymi i charakterystycznymi miejscami tego, w zamierzeniu socrealistycznego miasta są Plac Centralny i Aleja Róż. Wyżej określony układ urbanistyczny został wpisany do rejestru zabytków Krakowa

Decyzja o budowie Nowej Huty miała podłoże nie tylko ekonomiczne, ale i polityczne. Pobudki ekonomiczne leżały w idei tzw. planu sześcioletniego (1950-1955), który zakładał, że warunkiem "budowy podstaw socjalizmu" jest przede wszystkim gwałtowne uprzemysłowienie kraju. Rozwijano więc hutnictwo i przemysł maszynowy, które z kolei umożliwiały rozwój przemysłu zbrojeniowego, niezbędnego w przypadku wybuchu wojny.

Teren dzisiejszej Nowej Huty jest jednym z niewielu miejsc w Polsce, gdzie osadnictwo istnieje nieprzerwanie od neolitu (kultura ceramiki wstęgowej rytej - ok. 4500 - 4000 lat p.n.e.]. Badania archeologiczne ujawniły tu także dużą osadę celtycką, jeden z większych w Europie ośrodków garncarskich z czasów rzymskich i najstarszą na ziemiach polskich osadę Słowian. Prawdziwym skarbem Nowej Huty jest kopiec Wandy - uchodzący za mogiłę córki założyciela miasta, Kraka.

W okresie średniowiecza istniało tu kilkanaście wiosek, gdzie swoje siedziby miały rody Gryfitów (Braniccy z Branic i Ruszczy) i Odrowążów (biskup Iwo Odrowąż był fundatorem klasztoru w Mogile). W późniejszych czasach mieli tu także swoje majątki: Wierzynkowie, Wodziccy, Czartoryscy, Mycielscy, Popielowie, Badeni. Stąd licznie występujące na tym terenie dwory, pałace i obiekty sakralne.

Ponieważ dzisiejsza wschodnia granica Nowej Huty (na Potoku Kościelnickim) pokrywa się z dawną granicą austriacko-rosyjską, spotykamy tu liczne forty oraz jedno z najstarszych w Europie lotnisk (dziś Muzeum Lotnictwa Polskiego w Czyżynach).

Źrodło - Wikipedia.org

Linia Zalew Nowohucki

Program spaceru:

Spacer przygotował i poprowadził: Bogusław Müller

Linia
Relacja fotograficzna - Grzegorz Szczotka
Relacja z Barbakanu - Janusz Pustułka
Powrót
copyright